W związku z napiętą sytuacją na wschodniej granicy Tomasz Janeczek Zastępca Prokuratora Generalnego ds. Wojskowych już 5 września 2024 r. wystąpił do Prokuratora Generalnego Adama Bodnara o przywrócenie możliwości realizacji kompetencji w zakresie nadzoru nad pionem wojskowym prokuratury.
„Na granicy polsko – białoruskiej wzrasta presja migracyjna, która jest sztucznie wywoływana przez władze w Mińsku. To element działań hybrydowych, które mają destabilizować Polskę i inne państwa członkowskie Unii Europejskiej. Władze Polski podejmują konkretne działania, by przeciwdziałać temu zjawisku. Efektem jest przedłużenie obowiązywania czasowego zakazu przebywania na określonym obszarze w strefie nadgranicznej przyległej do granicy państwowej z Białorusią” – to cytat z komunikatu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji kierowanego przez Ministra Tomasza Siemoniaka z 10 września 2024 r. Poniżej link do komunikatu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
gov.pl/web/mswia/stre….
Powyższa informacja potwierdza diagnozę i obawy Tomasza Janeczka Zastępcy Prokuratora Generalnego ds. Wojskowych co do sytuacji na wschodniej granicy Rzeczypospolitej Polskiej, który już 5 września 2024 r. wystąpił do Prokuratora Generalnego Adama Bodnara o przywrócenie mu określonych ustawą Prawo o prokuraturze kompetencji w zakresie pionu wojskowego prokuratury.
W ocenie prokuratora Janeczka, wobec zbliżającej się jesieni i pierwszych przymrozków, sytuacja będzie eskalować, stanowiąc zagrożenie dla żołnierzy i innych formacji pełniących służbę na wschodniej granicy Rzeczypospolitej Polskiej.
Sytuacja jest poważna i wymaga pilnego przywrócenia możliwości działania kierownictwa pionu wojskowego prokuratury, które ma świadomość uwarunkowań prawnych i faktycznych związanych z sytuacją permanentnego zagrożenia życia i zdrowia m.in. polskich żołnierzy. Zadaniem Zastępcy Prokuratora Generalnego jest, by polscy żołnierze, broniący granic Rzeczypospolitej Polskiej, nie byli nie tylko przypadkowymi ofiarami skutków fizycznej agresji imigrantów ale i tarć światopoglądowych, które w ostatnim czasie nasiliły się w polskim społeczeństwie. Powyższe ma istotne znaczenie wobec funkcjonowania powołanego w połowie kwietnia 2024 r. zarządzeniem Prokuratora Regionalnego w Lublinie zespołu śledczego mającego zbadać pod kątem przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków zachowania funkcjonariuszy publicznych podejmowane wobec cudzoziemców, którzy przekroczyli granicę białorusko – polską oraz wszczętego w Prokuraturze Okręgowej w Siedlcach, m.in. wskutek zawiadomienia aktywisty, śledztwa w sprawie przekroczenia w latach 2021-2024 uprawnień służbowych przez funkcjonariuszy służb zabezpieczających polsko – białoruską granicę. O powołaniu zespołu i wszczęciu śledztwa informowała Prokuratura Okręgowa w Siedlcach w komunikacie prasowym dostępnym pod linkiem:
gov.pl/web/po-siedlce….
Prokurator Tomasz Janeczek formalnie został pozbawiony uprawnień nadzorczych wobec pionu wojskowego prokuratury na mocy zarządzenia prokuratora Dariusza Korneluka z 22 kwietnia 2024 r., aczkolwiek jego możliwości działania w pionie wojskowym prokuratury były ograniczane po przejęciu, na przełomie stycznia i lutego 2024 r. Prokuratury Krajowej przez osoby związane z jej aktualnym kierownictwem.
Podkreślić należy, iż ustawa Prawo o Prokuraturze z 28 stycznia 2016 r. w art. 14 § 3 stanowi, że jednym z Zastępców Prokuratora Generalnego jest Zastępca Prokuratora Generalnego ds. Wojskowych. Wskazuje nawet specjalny tryb powołania i odwołania tego zastępcy prokuratora generalnego poprzez uzgodnienie jego powołania i odwołania z Ministrem Obrony Narodowej. Konsekwencją tego zapisu ustawowego było właśnie Zarządzenie I Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego Dariusza Barskiego z 30 listopada 2023 r. powierzające prokuratorowi Tomaszowi Janeczkowi jako Zastępcy Prokuratora Generalnego ds. Wojskowych nadzoru nad Departamentem ds. Wojskowych Prokuratury Krajowej. Zauważyć nadto należy, że zgodnie z Regulaminem wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury, do zadań tego departamentu należy m.in. opracowywanie programów dotyczących kierunków działania wojskowych jednostek prokuratury, a także nadzór służbowy nad postepowaniami prowadzonymi przez wydziały ds. wojskowe prokuratur.
Pozbawianie Zastępcy Prokuratora Generalnego ds. Wojskowych jakiegokolwiek wpływu na działalność wydziałów ds. wojskowych prokuratur jest utrzymywaniem stanu sprzecznego z przepisami ustawy Prawo o prokuraturze i może skutkować odpowiedzialnością prawną osób za to odpowiedzialnych, w szczególności wobec sytuacji nakreślonej w tym piśmie.
W związku z określonym w ustawie Prawo o prokuraturze trybem powoływania i odwoływania Zastępcy Prokuratora Generalnego ds. Wojskowych oraz pozbawieniem możliwości realizacji zadań w służbie Rzeczypospolitej Polskiej, prokurator Janeczek zamierza skierować oficjalne wystąpienie do Pana Andrzeja Dudy – Prezydenta Rzeczypospolitej oraz Pana Władysława Kosiniaka – Kamysza -Ministra Obrony Narodowej, przedstawiając im sytuację wynikającą z poczynionych analiz w zakresie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej.
